hazar devleti ne demek?
Hazar Devleti
Hazar Devleti, 7. yüzyılda Doğu Avrupa'da kurulmuş ve 10. yüzyıla kadar varlığını sürdürmüş, kökenleri Göktürk İmparatorluğu'na dayanan bir Türk devletidir. Hazar Kağanlığı, coğrafi konumu itibarıyla önemli ticaret yollarının kesişim noktasında bulunuyordu ve bu durum devlete büyük bir ekonomik güç sağlamıştır.
Hazar Tarihi ve Kökeni
- Kuruluş ve Yükseliş: Hazar Devleti'nin kökenleri Batı Göktürk İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından ortaya çıkan siyasi boşluğa dayanır. Hazarlar, bölgedeki diğer Türk boylarını da egemenlikleri altına alarak güçlü bir devlet kurmuşlardır.
- Hazar Kağanlığı: Devletin başında Kağan bulunurdu. Kağan, hem siyasi hem de dini liderdi ancak zamanla yetkileri azalmış ve Kağan Bek adı verilen bir tür başbakanlık makamı daha etkin hale gelmiştir.
Coğrafya ve Ekonomi
- Coğrafi Konum: Hazar Devleti, günümüzdeki Güney Rusya, Ukrayna ve Kazakistan topraklarının bir kısmını kapsayan geniş bir coğrafyaya yayılmıştı. İtil (Atil) şehri, devletin başkentiydi ve Volga Nehri deltasında bulunuyordu.
- Ekonomi: Hazar ekonomisi büyük ölçüde ticarete dayanıyordu. İpek Yolu'nun kuzey kolu Hazar topraklarından geçiyordu. Kürk, bal, köle gibi ürünler ticareti yapılıyordu. Ayrıca, tarım ve hayvancılık da önemli geçim kaynaklarıydı.
Hazar Hukuku ve Toplumsal Yapı
- Hukuk Sistemi: Hazarlar, farklı dini ve etnik gruplardan oluşan geniş bir nüfusa sahipti. Hukuk sistemleri de bu çeşitliliği yansıtıyordu. Her dini grup, kendi hukuk kurallarına göre yargılanabiliyordu.
- Toplumsal Yapı: Hazar toplumu, Kağan ve soylular, savaşçılar, tüccarlar, çiftçiler ve köleler gibi farklı sosyal sınıflardan oluşuyordu. Devlet, farklı dini inançlara sahip insanlara karşı hoşgörülü bir politika izlemiştir.
Hazar Dinleri
- Hazar Museviliği: Hazar Devleti'nin en dikkat çekici özelliklerinden biri, yönetici sınıfının Museviliği benimsemiş olmasıdır. Bu durum, Hazar tarihine ve kimliğine önemli bir boyut katmıştır. Museviliğin ne zaman ve nasıl yayıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, 8. yüzyıldan itibaren yaygınlaştığı düşünülmektedir.
- Diğer İnançlar: Hazar topraklarında Museviliğin yanı sıra Hristiyanlık, İslam ve pagan inançları da yaygındı. Devlet, dini özgürlüğe önem veriyordu ve farklı inançlara sahip topluluklar bir arada yaşıyordu.
Hazar Devleti'nin Yıkılışı
- Yıkılış Nedenleri: Hazar Devleti, 10. yüzyılda zayıflamaya başlamış ve nihayetinde Kıpçak Türkleri ve Rus Knezliklerinin saldırıları sonucunda yıkılmıştır. İç siyasi çekişmeler, ekonomik sorunlar ve dış baskılar da devletin zayıflamasında etkili olmuştur.